W wyniku dziesięcioletnich badań wykopaliskowych ustalono:

Ustalenia chronologiczne i kulturowe

• Teren grodziska jest stanowiskiem wielokulturowym, był zasiedlony (z niewielkimi przerwami) od okresu mezolitu do czasów nowożytnych. Znaleziono duże ilości zabytków krzemiennych mezolitycznych i neolitycznych (narzędzi i odpadów produkcyjnych). Znajdowane są także nieliczne ułamki naczyń neolitycznych. Z okresu lateńskiego pochodzi brązowa zapinka do spinania szat. Także w okresie wpływów rzymskich teren był zasiedlony, czego dowodem jest fragment zapinki brązowej oraz paciorek z wielobarwnego szkła. Jednak z uwagi na fakt bardzo intensywnego wykorzystywania stanowiska w okresie wczesnośredniowiecznym (co bardzo zniszczyło wcześniejsze ślady człowieka - pozostały tylko zabytki leżące na złożu wtórnym, czyli przemieszczone we wczesnym średniowieczu) trudno z całą pewnością określić charakter wcześniejszego osadnictwa.

• W okresie wczesnośredniowiecznym zasiedlenie tego terenu poświadczone jest co najmniej od roku 915 (data dendrochronologiczna fragmentu drewna) i trwało aż do schyłku wczesnego średniowiecza. Jednak jego rozkwit przypada na pierwszą połowę wieku 10, później - skutkiem upadku znaczenia grodu stopniowo zamiera. Data początkowa zasiedlenia we wczesnym średniowieczu może jeszcze zostać przesunięta – gdyż posiadamy datowania dendrochronologiczne wskazujące na to iż początek nastąpił w latach 70-tych 9-go wieku, jednak jak dotąd nie znaleźliśmy czystych zespołów ceramiki z tego okresu.

Ustalenia dotyczące historii i roli grodu we wczesnym średniowieczu

Trudno na obecnym etapie określić dokładną historię rozwoju tego punktu obronnego. Jego ogromne rozmiary - jest to jeden z największych grodów państwa wczesnopiastowskiego - świadczą o znacznej roli jaką pełnił w I państwie piastowskim. Stanowił on na pewno istotny element sieci grodów umacniających jądro tworzącego się państwa. Wiadomo, że poza linią wałów widocznych do dziś w terenie, majdan przecinał dodatkowy wał (patrz hipotetyczną rekonstrukcję przebiegu wałów na str. głównej), zniwelowany już w okresie wczesnośredniowiecznym. Na temat tego wału posiadamy bardzo dokładne ustalenia chronologiczne (na podstawie badań dendrochronologicznych - czyli datowania zachowanego drewna). Wał ten był budowany w co najmniej trzech etapach z których środkowy datowany jest na rok 930 (to hipotetyczny rok urodzenia Mieszka I). Wał zewnętrzny (dużego grodu) był zbudowany w konstrukcji rusztowej, u podstawy solidnie umocniony konstrukcją hakową. Jak się wydaje (nie zakończono jeszcze tych badań) szerokość wału u jego podstawy wynosiła ok. 27 m. Wysokość jego we wczesnym średniowieczu musiała sięgać do 16 m. Do dziś, w najlepiej zachowanej partii wał ma wysokość w stosunku do obecnego dna fosy 9 m. Do jego zbudowania musiano użyć co najmniej 62000 m³ drewna - przede wszystkim dębu (co odpowiada ok. 3500000 szt. belek o średnicy 10 i długości 230 cm), oraz ok. 84000 m³ ziemi, gliny i piasku.

Do grodu prowadziły co najmniej 2 bramy (patrz hipotetyczną rekonstrukcję przebiegu wałów na str. głównej). Przy jednej z nich (wschodniej) rozpoczęliśmy wstępne badania. W ich wyniku znaleźliśmy prawdopodobnie pozostałości jakiejś budowli (wieży?) która przynajmniej w podwalinach była zbudowana z kamieni być może dodatkowo chroniła bramę grodu (bramy zawsze były słabszym punktem umocnień). Jednak badania na tym odcinku nie zostały zakończone i przedwczesne byłyby szersze dywagacje na ten temat.

Co do zabudowy wnętrza, do tej pory nie koncentrowaliśmy się na rozwiązaniu tego problemu. W tych miejscach gdzie badaliśmy majdan (przy okazji wyjaśniania innych problemów) wszędzie znajdowaliśmy ślady zabudowy. Do najciekawszych obiektów zaliczyć należy pozostałości wczesnośredniowiecznej kuźni, oraz (do tej pory zbadane częściowo) pozostałości budowli mieszkalnej w pobliżu bramy grodu. Wysoce prawdopodobne jest, iż duże budynki znajdowały się przy wale grodu, zaś na środku majdanu znajdowała się zabudowa przede wszystkim gospodarcza – pozostały po niej jedynie niewielkie jamy.

Konstrukcja podwalin wału

Podwaliny "wieży"

Ruiny kuźni

Ruiny kuźni-niższy poziom

Pozostałości fragmentu chaty